Filistinli kadınlar işgal, yerinden edilme, askeri taciz ve neredeyse sürekli saldırıların Filistinlilerin topraklarından zorla sürülmelerinin mirası olduğunu söylüyor. Ama Sophie Square, direnişte umut olduğunu yazıyor.
"Ben bir mülteci kampında doğdum ve büyüdüm, her gün kontrol noktaları ve öldürülen insanlar görmek zorundayım. Bildiğim tek hayat türü bu." Bu sözler, Filistin'in işgal altındaki Batı Şeria bölgesinden Sosyalist İşçi’ye konuşan bir yardım kuruluşu çalışanı olan Mayan'a ait. O ve işgal altında yaşayan milyonlarca Filistinli için, Filistinlilerin topraklarından sürüldüğü Nakba uzak bir anı değil, sürekli bir gerçeklik. Mayan'ın çalıştığı şehir olan El Halil'de ise İsrail devletinin uyguladığı ırkçı apartheid yasaları Filistinlilerin hayatını neredeyse yaşanmaz hale getiriyor.
Nisreen Hashem Azzeh, El Halil'in bir yerleşim bölgesi olan Tel Rumeida'da yaşayan Filistinli bir sanatçı. Irkçı yasaların, sınır duvarlarının ve kontrol noktalarının Filistinlilerin hayatını cehenneme çevirmek için var olduğunu çok iyi biliyor. Apartheid yasalarıyla birleşen İsrail askerlerinin şiddeti, Nisreen'in kocası Haşim’in 2015 yılında ölümüne yol açtı. Haşim, İsrail askerlerinin Filistinli protestoculara attığı göz yaşartıcı gazın tetiklediği bir kalp krizi geçirdi. İsrail'in ırkçı yasaları nedeniyle ambulansların belirli Filistin mahallelerine ulaşması engelleniyor, bu da Haşim'in çaresizce ihtiyaç duyduğu tıbbi müdahaleyi alamaması anlamına geliyordu. Daha sonra El Halil'in merkezindeki en yakın hastaneye gidebilmesi için acilen bir kontrol noktasına götürüldü. Ancak İsrail askerleri tarafından girişine izin verilmedi ve alternatif bir yol bulmak zorunda kaldılar. Hastaneye vardıktan kısa bir süre sonra hayatını kaybetti. Nisreem, Sosyalist İşçi'ye kocasının ölümüne yol açan aynı ırkçı kuralların Filistinliler için hayatı çekilmez hale getirdiğini anlattı. "Benim bölgem Tel Rumeida'da çok sayıda bariyer ve askeri kontrol noktası var. Ayrım duvarının inşası nedeniyle akrabaların birbirlerini ziyaret etmeleri engelleniyor. Artık diğer Filistin şehirlerini ziyaret etmek için uzun ve engebeli yolları kullanmak zorundayız. Filistinlilerin arabalarıyla ana caddeyi kullanmaları yasak. Sadece yürüyerek seyahat etmelerine izin veriliyor. Ambulansların bile bu bölgeye ulaşması engelleniyor." "Hasat mevsiminde Filistinlilerin ürünlerini hasat etmeleri engelleniyor, özellikle de zeytin hasat mevsiminde. "İsrail askerleri yerleşimcilerin hasadı durdurmaya çalışmasına izin veriyor ve bazen bizi dövüyorlar" diye ekledi.
El Halil'de işe gitmek için Mayan'ın üç kontrol noktasından geçmesi gerekiyor. İsrailli muhafızlar onun gibi Filistinlilerin gözünü korkutmak için çantalarını arıyor. Mayan, Sosyalist İşçi’ye, Yahudi yerleşimcilerin özgürlüğüne kıyasla Filistinlilere yönelik ırkçı ayrımcılığın şehirde açıkça görüldüğünü söyledi. "İşe gittiğimde yerleşimcilerin özgürce hareket ettiğini görüyorum" dedi. "Durdurulmadan yanlarında silah taşıyorlar. Bazen saldırıya uğruyoruz ama onlardan birine dokunursak tutuklanabilir, hatta dövülebiliriz." Filistinlilerin, birbirlerinden uzak olmasalar bile işgal altındaki toprakların farklı bölgelerini ziyaret etmek için katlanmak zorunda kaldıkları çileyi anlattı. İsrail devletinin işgal altındaki Filistin'in dört bir yanına dağılmış Filistinliler arasındaki işbirliğini bu şekilde engellemeye çalıştığını da sözlerine ekledi. "Yabancı olan bazı arkadaşlarımla Kudüs'ü ziyaret etmek istedim. Bunu yapmak için izin başvurusunda bulunmam gerekiyordu. "İzin başvurunuz kolaylıkla reddedilebiliyor. Eğer soyadınız yanlışsa reddedilebilirsiniz. Belli bir siyasi partiye bağlıysanız ya da hapse girdiyseniz reddedilebilirsiniz." "Kudüs'e gittiğimde sürekli durduruldum ve kimliğimi göstermem istendi. Yanımda yabancıların ve yerleşimcilerin yürüdüğünü gördüm ve onlara sorulmadı. Sadece Araplar ve Müslümanlar durduruldu."
El Halil 1997 yılında iki sektöre ayrıldı; ilki Filistin Ulusal Yönetimi tarafından kontrol edilen H1 ve İsrail ordusu tarafından kontrol edilen H2 olarak biliniyor. Teorik olarak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) tarafından imzalanan El Halil protokolü şehrin yüzde 20'sini Yahudi yerleşimcilere veriyordu.
Geri kalan yüzde 80'lik kısım Filistin otoritesi altında kalacaktır. Ancak gerçekte İsrail devleti El Halil'in kontrolünü hiçbir zaman bırakmadı. Yaklaşık 300,000 Arap'a ev sahipliği yapan şehirde, az sayıda İsrailli şehir merkezinde yaşıyor ve özel asker çeteleri tarafından korunuyor. El Halil'in dış mahallelerinde ise yerleşimciler, sürekli olarak sağa kayan İsrail hükümeti sayesinde Filistinlileri topraklarından kovma konusunda kendilerini daha da güvende hissediyor. Okul müdürü Dr. Reem Alshareef Sosyalist İşçi’ye “Gerçekte tüm şehir işgal altında" dedi. "H2 kuşatılmış durumda ve kontrol noktaları şehri çevreliyor" dedi. "Bir Filistinli olarak oraya gitmek isterseniz, bazı yerlerde sokağa bile adım atamazsınız. El Halil'in kalbinde yaşayan yaklaşık 500 İsrailli yerleşimciyi yaklaşık 2.000 İsrail askeri koruyor. Bu kadar az sayıda yerleşimci için çok fazla asker demek bu. Bu yüzden güvende hissetmek imkansız. Çocukların yerleşimciler ya da işgal askerleri tarafından saldırıya uğramayacaklarını hissetmeleri gerekiyor."
Hem Nisreen hem de Reem, El Halil'de ve başka yerlerde yaşayan Filistinlilerin maruz kaldığı şiddet ve baskının giderek kötüleştiği konusunda hemfikir. "Irk ayrımcılığı açısından işler daha da kötüye gidiyor. Gençler kasıtlı olarak öldürülüyor ve Filistinlilerin çalışma ve ibadet etme hakları engelleniyor. Yerleşimciler topraklarımızı çalmaya devam ediyor.” Reem de Nisreen’le aynı fikirde: "1948'de İsrail Filistin'in yarısından azını işgal etmişti. Şimdi tüm ülke işgal altında. Onların izni olmadan gidemiyoruz ve onların izni olmadan eve dönemiyoruz. Filistinliler dünyanın dört bir yanına dağıldılar ve yerlerinden edildiler ama geri dönemiyorlar. İşgal daha da kötüleşmeye devam ediyor."
Mayan, yüksek işsizlik nedeniyle daha da kötüleşen durumun, çoğunlukla gençleri direnmek için alternatif yollar aramaya ittiğini açıkladı. "Eski kuşaklardan bazıları Filistin Yönetimi'ne güvenmiş olabilir ama genç kuşak güvenmiyor. Hiçbir sonuç vermeyen barış görüşmelerinde yer aldıklarını gördüler. Şimdi Nablus ve Cenin gibi yerlerde bazı gençler silahlı direnişin ilerlemenin yolu olduğuna inanıyor. Ne yazık ki hem Filistin Yönetimi hem de işgal güçleri tarafından saldırıya uğruyorlar. Filistin Yönetimi, İsrail askerleri tarafından taciz edilen Filistinli çocukların kendilerini koruyacağını iddia ederek onları tutuklamaya bile çalışıyor. Facebook paylaşımları nedeniyle Filistin Yönetimi ya da işgal güçleri tarafından tutuklanan arkadaşlarım var. Gençler Filistin Yönetimi'nin bizi özgürlüğe götüreceğine dair umutlarını yitirdi."
Her üç kadın için de Filistin halkının çektiği acıların sona ermesi barış anlaşmalarıyla ya da İsrail devletine veya emperyalist güçlere boyun eğen partilerle mümkün olmayacak. Bunun yerine umut, hem Filistin içinde hem de dışında yaşayan sıradan insanlarda yatıyor. Nisreen, Filistin direnişinin, tıpkı 2021'de kitlesel protestolar ve grevlerin yaptığı gibi, İsrail devletini hala korkutabileceğini hatırlamanın önemli olduğunu savunuyor. "Benim için adaletsizlik sürmeyecek, bir gün gece aydınlanacak" diyor.
Socialist Worker'dan çevrildi.
