Dave Sewell
Üç yılda ikinci kez, sağ kanadın şiddetli protestoları Venezuela'da siyasi bir kriz yarattı.
Gösteriler sırasında en az 42 kişi öldü. Hugo Chavez'in mirasçısı olan Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro, anayasayı yeniden yazma kararı alarak gösterilere cevap vermeye çalışırken, intikam almak isteyen eski rejimin seçkinleri ve onların emperyalist sponsorları ekonomik kaostan istifade etti.
Neredeyse tamamen petrol ihracatı üzerine inşa edilmiş olan Venezuela ekonomisi, 2014 yılında yaşanan dünya petrol fiyatlarındaki düşüşten bu yana aşağı iniyor.
Enflasyon yüzde 400 dolayında ve ulusal borç da iflas yönünde ilerliyor. Sıradan insanlar için bu durum temel ihtiyaçlarda ciddi bir kıtlık anlamına geliyor.
Ancak sağ muhalefet, bu durumu ancak daha da kötüleştirebilir. Protestoları; barikatlar, kundaklama, kamu binalarına saldırma, sokak dövüşü ve hükümet destekçilerinin öldürülmesi gibi işlerin birleşiminden oluşuyor.
Liderleri de, 2002’de Chavez’e karşı başarısız bir darbe girişiminde bulunanların ve 1989'daki eylemlerde “Caracazo” katliamını sahneleyenlerin siyasi mirasçıları.
Sağ kanattan Venezuelalı gazeteci Hugo Prieto, New York Times gazetesinde ajandalarına dair birkaç ipucu verdi ve “Ulusal birliğe sahip alternatif bir hükümet kurmak için askeri müdahale olabilir” diye yazdı.
ABD Başkanı Donald Trump ise, Venezuela ekonomisi üzerindeki kapsamlı yaptırımlar konusuna bakacağını söyledi. ABD şu anda bireysel olarak bazı Venezuela politikacıları ve birkaç firma üzerinde yaptırım uyguluyor.
Yaptırımlar ancak sıradan Venezuelalıların acısını daha da kötüleştirecektir. Ve bu, bir zamanlar bölgeye kukla diktatörlüklerle egemen olan ABD’nin iktidarının canlandırılmasının yolunu açabilir.
Eylemler
Hükümet yanlısı büyük gösteriler de oldu. Ancak gelen raporlara göre, bunların yanında daha fakir, tarihsel olarak Chavez yanlısı bölgelerdeki muhalif gösteriler de var.
Sağ ve onun ABD’li müttefikleri, kıtadaki sıradan insanların düşmanlarıdır. Fakat Maduro'nun krize karşı etkili cevabı yok denecek kadar az.
1 Mayıs'ta ilan edilen minimum %60 asgari ücret artışı etkileyici görünüyor olabilir; ancak hiper enflasyon ve karaborsaya karşı çok az şey ifade ediyor.
Bugüne kadar Maduro’nun ana stratejisi, orduya ve baskı araçlarına daha çok yüklenmekti. Caddelere askeri birlikler koydu, insanları yargılamadan hapse attı ve paramiliter terör gruplarını devreye soktu.
Şimdi Maduro, anayasanın yeniden yazılması için bir kurucu meclis ilan etti. Bu, sağ kanat 2015 yılında parlamentoda çoğunluğu kazandığından beri onun son yasal kozu. Geçtiğimiz ay adalet bakanı Madoru’nun parlamentoyu askıya alma girişimini engellemişti.
Maduro, parlamentonun yarısına yakın olan 500 üyesinin “işçi sınıfı tarafından” seçilmesiyle “işçi sınıfından oluşacağını" söylemişti. Bu, muhtemelen onun taraftarlarının domine edeceği ve ona daha fazla yetkiler verecek bir şekilde oluşturulacak.
Uluslararası medyada yazıp çizenler, Venezuela'da gerçekleşenlerin sosyalizmin işe yaramadığının “kanıtı” olduğundan bahsediyor.
Conservative Home gibi web siteleri için yazan yazarlar, Jeremy Corbyn'in Chavez'e olan desteğini, İşçi Partisi’ne saldırmanın bir yolu olarak kullanmaya çalıştı.
Ancak Chavez ve Maduro'nın yönetimindeyken de Venezuela ekonomisini belirleyen; kapitalist rekabet, pazardaki keşmekeş ve özellikle de küresel petrol piyasasıydı. Bu, sermayeyle uzlaşmak zorunda kalmak ve kendi destekçilerinin morallerinin bozulması anlamına geliyordu.
Venezuela'daki sorun çok fazla sosyalizm olması değildi, tersine sosyalizmin az olmasıydı.
(Socialist Worker)
